BOŞANMADA MAL PAYLAŞIMI NASIL YAPILIR
BOŞANMADA MAL PAYLAŞIMI
Boşanma
davalarında en merak edilen konulardan birisi de mal paylaşımıdır. Eşler,
evlenmeden önce herhangi bir mal rejimine karar vermemiş ise yasal mal rejimi
uygulanır. Yasal mal rejimi, 01.01.2002 sonrası evlilikler ile 01.01.2002
öncesi evlenilmiş olsa dahi bu tarihten sonra devam eden evlilikler açısından
edinilmiş mallara katılma rejimidir. Edinilmiş mallara katılma rejimine göre,
eşlerin evlilik birliği içerisinde sahip oldukları ve kişisel malları
sayılmayan tüm mallar, birlikte yönetilir ve boşanma halinde mal kimin üstüne
kayıtlı ise, diğer eşin o mal üzerinde eşit oranda katılma alacağı olduğu kabul
edilir.
HANGİ MALLAR PAYLAŞILMAZ?
Boşanmada mal
paylaşımda dava konusu olamayacak mallar vardır. Miras yolu ile intikal eden
mallar, evlilik birliği kurulmadan önce alınan mallar, alınan bağış gibi
karşılıksız kazanmalar, manevi tazminat alacakları ve kişinin kullanımına
tahsis edilen mallar paylaşıma konu olmazlar.
BOŞANMADA MAL PAYLAŞIMI DAVASI VE DAVA AÇMA
SÜRESİ
Taraflar
boşanmaya karar verdiklerinde, mal paylaşımı davasından önce boşanma davası
açmaları gerekmektedir. Boşanma davası ile mal paylaşımı davasının aynı anda
açılması mümkün olsa da boşanma davası tamamlandıktan sonra mal paylaşımı
davası görülmeye başlanacaktır. Bu dava ile eşler nakdi talepleriyle birlikte
diğer eşte kalan malvarlığı iadesi talebinde bulunabilir. Mal rejimi tasfiyesi
aşamasında eşler katılma alacağı, değer artışı alacağı, katkı payı alacağını
boşanmada mal paylaşımı davasında talep edebilirler.
Boşanmada mal paylaşımı
davasının, boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içerisinde
açılması gerekir. Aksi halde 10 yıllık sürenin geçmesi halinde kişinin dava
açma hakkı düşecektir.
BOŞANMADA MAL PAYLAŞIMI DAVASINDA GÖREVLİ
VE YETKİLİ MAHKEME
Boşanmada mal
paylaşımı davasında görevli mahkeme Aile Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise TMK
m.214 gereğince boşanma davasında yetkili mahkeme, mal paylaşımı davasında da
yetkili mahkemedir. Mal rejimi eşlerden birinin ölümü ile sona ermişse, ölenin
son ikametgahı mahkemesi boşanmada mal paylaşımı davasına bakmaya yetkili
mahkemedir.
ANLAŞMALI BOŞANMA DAVASINDA MAL PAYLAŞIMI
NASIL YAPILIR?
Taraflar
anlaşmalı boşanma protokolünde mal paylaşımı nasıl yapacaklarına özgür
iradeleriyle karar verebilir. Hatta eşlerden biri anlaşma protokolüyle mal paylaşımına ilişkin
tüm haklarından feragat de edebilir. Böyle bir feragat halinde, feragat beyanı
protokolde açıkça belirtilmelidir. Anlaşmalı boşanma protokolünde tarafların
mal paylaşımını yaptıklarına ilişkin açık
bir ibare yoksa, taraflar anlaşmalı boşanma kararının kesinleşmesinden
itibaren başlayan 10 yıllık dava zamanaşımı süresi içinde boşanmada mal
paylaşımı davası açabilirler.
ZİNA(ALDATMA) NEDENİYLE BOŞANMADA MAL
PAYLAŞIMI NASIL YAPILIR?
Zina nedeniyle
boşanma TMK'da özel olarak düzenlenmiştir. Zina nedeniyle boşanma kararı
verilmiş ise kusurlu olan eşin katılma alacağı tamamen ortadan kaldırılabilir
veya hakkaniyete uygun oranda azaltılabilir. Aldatan eşin diğer eşin edinilen
malları üzerindeki alacak hakkı tümüyle sona erdirelebilir veya azaltılabilir.
Eşlerin katkı payı alacağı durumunda ise katkı payı alacağı zina nedeniyle
ortadan kaldırılamaz.
ÇEKİŞMELİ BOŞANMADA MAL PAYLAŞIMI
Çekişmeli
boşanmada evlilik birliği boyunca malların kim tarafından alındığına
bakılmaksızın paylaşım yapılmaktadır.
Kendi parası ile, yani kişisel malı ile aldığını iddia eden taraf iddiasını
ispata dayandırmalıdır.
BOŞANMADA EVİN PAYLAŞIMI
Evlilik birliği
içerisinde alınan ev "ortak mal" olarak kabul edilir fakat bu durum
yerel hukuk sistemi ve evin nasıl alındığına göre yoruma bağlı değişebilir.
Ortak malın tanımı, paylaşımın esasları, evin finansmanı ve katkıları ve
taraflar arasında bir sözleşme olup olmadığı gibi hususlar değerlendirilerek
evlilik birliği içerisinde alınan evin boşanma sırasında paylaşımının nasıl
yapılacağına karar verilir.
BOŞANMADA ARABA PAYLAŞIMI
Evlilik
birliğinden önce alınan araba kişisel araç sayılacağından boşanma sırasında
diğer eş araba üzerinde bir taleple bulunamaz ve paylaşıma konu olmaz. Fakat
evlilik birliği kurulmadan önce eşlerden birinin aldığı araba için diğer eşin
maddi bir yardımı olmuşsa ve bu maddi yardım ispatlanabiliyorsa bu miktar değer
artış payı olarak talep edilebilir. Evlilik birliğinden sonra alınan araba
içinse hangi tarihte alındığına bakılması gerekmektedir. 4721 sayılı Türk
Medeni Kanunun 1 Ocak 2002 olan yürürlük tarihinden önce alınmış ise eşler
arasından mal ayrılığı rejimi kabul edildiğinden diğer eş hak talebinde
bulunamaz. Evlilik birliği içerisinde alınan araba 4721 sayılı Medeni Kanunun
yürürlük tarihi olan 1 Ocak 2002'den sonra alınmış ise eşler arasında edinilmiş
mallara katılma rejimi uygulandığından, diğer eşin araç üzerinde katılma
alacağı bulunmaktadır. Evlilik birliği içerisinde alınan edinilmiş mal sayılan
arabada diğer eşin yarı oranında hak sahibi olduğu kabul edilir. Fakat arabanın
hala ödenmekte borçlarının olup olmadığı veya arabanın eşin kişisel malları
satılarak alınması durumunda ayrı bir hesaplama yapılması gerekmektedir.
Bu süreçte bir avukatınızın olması süreci
doğru yönetebilmek ve sürecin uzamaması açısından oldukça önemli olup, detaylar
için Bursa Hukuk ve Arabuluculuk Hizmetlerine başvurabilirsiniz.