MİRAS SÖZLEŞMESİ

MİRAS SÖZLEŞMESİ

Miras Sözleşmesi Nedir ?

Miras sözleşmesi, bir kişinin ölümünden sonra sonuç doğurması için mirasçısı veya üçüncü bir kişiyle yaptığı ölüme bağlı bir tasarruftur. Miras sözleşmesi miras bırakana; mirasçıya veya üçüncü bir kişiye mal varlığı bırakma, mirasçı atama ya da mirasçının miras hakkından feragat etmesini sağlayama imkanı vermektedir.

Miras Sözleşmesi Resmi Şekle Tabi Midir ?

Miras sözleşmesinin geçerli olması ve miras bırakanın ölümünden sonra sonuç doğurabilmesi için resmi vasiyetname şeklinde düzenlenmesi gerekmektedir. Miras sözleşmesinin taraflarının aynı anda resmi memur önünde hazır bulunması ve arzularını resmi memura ara vermeden bildirmeleri gerekmektedir. Resmi memur, sulh hukuk mahkemesi hakimi, noter veya kanun ile kendisine yetki verilmiş görevli olabilmektedir. Miras sözleşmesi, resmi memurun ve iki tanığın önünde imzalanmalıdır. Miras sözleşmesi taraflarca okunduktan sonra resmi memur ve iki tanık huzurunda taraflarca imzalanmaktadır. Miras sözleşmesi, adi yazılı şekilde yapıldığı takdirde geçerli değildir.

Miras Sözleşmesini Kimler Yapabilmektedir ?

Miras sözleşmesinin iki tarafı bulunmaktadır: Miras bırakan ve mirasçı veya üçüncü bir kişidir. Türk Medeni Kanunu'nun 503.maddesi ile miras sözleşmesi yapacak kişinin taşıması gereken şartlar sıralanmıştır. Miras sözleşmesi yapabilmek için, ayırt etme gücüne sahip olmak, ergin olmak ve kısıtlı olmamak gerekmektedir. Bu kapsamda, miras sözleşmesi yapabilmek için tam fiil ehliyetine sahip olmak gerekmektedir. Kanunun aradığı bu unsurlar miras sözleşmesinin miras bırakan tarafı için geçerlidir. Miras bırakanın, tam fiil ehliyetine sahip olması gerekirken mirasçı veya üçüncü bir kişinin tam fiil ehliyetine sahip olması gerekmemektedir.

Miras sözleşmesi kişiye sıkı sıkıya bağlı mutlak bir haktır. Miras bırakan ancak tam fiil ehliyetine sahip ise miras sözleşmesi akdedebilmektedir. Miras bırakan, miras sözleşmesini bizzat kendisi yapmalıdır, sözleşmesi temsilcisi vasıtasıyla yapması hukuken mümkün değildir.

Miras Sözleşmesinin Türleri Nelerdir ?

Miras sözleşmesi, miras bırakanın tercihlerine göre değişebilmekte, farklı türde olabilmektedir. Miras sözleşme içeriğine göre olumlu veya olumsuz miras sözleşmesi; taraflarına göre tek taraflı veya iki taraflı miras sözleşmesi; edim yükümlülüğüne göre ivazlı veya ivazsız miras sözleşmesi olarak düzenlenmiştir.

Olumlu miras sözleşmesi; Türk Medeni Kanunu'nun 527.maddesinde düzenlenmiştir. Miras bırakan, miras sözleşmesiyle mirasını veya belirli malını sözleşme yaptığı kimseye ya da üçüncü bir kişiye bırakma yükümlülüğü altına girebilmektedir. Miras bırakan, miras sözleşmesi yapmasına rağmen mal varlığında serbestçe tasarruf edebilir ancak miras sözleşmesindeki yükümlülüğü ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarının veya bağışlamalarının iptali için dava açabilir.

Olumsuz miras sözleşmesi; Türk Medeni Kanunu'nun 528.maddesinde düzenlenmiş olup mirastan feragat sözleşmesi olarak da bilinmektedir. Miras bırakan, bir mirasçısı ile karşılıksız veya bir karşılık sağlayarak mirastan feragat sözleşmesi yapabilmektedir. Feragat eden mirasçı, mirasçılık sıfatını kaybeder. Bir karşılık sağlanarak mirastan feragat, sözleşmede aksi öngörülmedikçe feragat edenin alt soyu için de sonuç doğurmaktadır. Karşılıksız mirastan feragat ise alt soyun mirasçı olmasını engellememektedir.

Tek taraflı miras sözleşmesi; yalnızca bir tarafın ölüme bağlı tasarrufta bulunduğu sözleşme türüdür. Bu tür sözleşmelerde yalnızca miras bırakan tarafından tasarruf gerçekleştirilir. Bu tasarruf, ya anlaşmanın diğer tarafını ya da mirasçı olmayan üçüncü bir kişiyi mirasçı atamak veya belirli bir mal varlığını bırakmak şeklinde yapılmaktadır.

İki taraflı miras sözleşmesi; her iki tarafın da yani hem miras bırakanın hem de mirasçının karşılıklı olarak ölüme bağlı tasarrufta bulunduğu sözleşme türüdür. Birbirinden bağımsız iki miras sözleşmesi, tek bir sözleşme ile birleşerek taraflar karşılıklı olarak birbirlerini ölüme bağlı tasarrufta bulunurlar.

İvazlı miras sözleşmesi; bir tarafın ölüme bağlı tasarruf yaparak, diğer tarafın ise bu tasarrufun karşılığında bedel ödemeyi kabul ettiği sözleşme türüdür.

İvazsız miras sözleşmesi; miras bırakan tarafın ölüme bağlı tasarrufta bulunduğu, karşı tarafın da ölüme bağlı tasarruf iradesini kabul ettiği sözleşme türüdür. Mirasçı veya üçüncü kişi borç altına girmemektedir.

Miras Sözleşmesi İle Yapılabilecek Ölüme Bağlı Tasarruflar Nelerdir ?

Miras bırakan, miras sözleşmesi ile; mirasçı atayabilir, mirasçılardan birine veya üçüncü bir kişiye belirli bir malını atayabilir, koşullar ve yükümlülükler koyabilir, yedek mirasçı atayabilir, art mirasçı atayabilir, vakıf kurabilir, mirasçılıktan çıkarma işlemi yapabilir.

Miras Sözleşmesinin İptali Mümkün Müdür ?

Türk Medeni Kanunu'nun 557.maddesi ile miras sözleşmesinin iptali şartları sıralanmıştır. Maddeye göre;

Ø  Tasarruf mirasbırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa,

Ø  Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa,

Ø  Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlâka aykırı ise,

Ø  Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa.

                sayılı hallerin varlığı halinde miras sözleşmesinin iptali mümkündür.

İptal davası, miras sözleşmesinin iptal edilmesinde menfaati bulunan mirasçı veya vasiyet alacaklısı tarafından açılabilir. İptal davası ölüme bağlı tasarrufun tamamı ya da bir kısmının iptaline ilişkin olabilir. İptal davası, miras sözleşmesiyle kendilerine, eşlerine veya hısımlarına kazandırma yapılanların miras sözleşmesinin düzenlenmesine katılmalarının yol açtığı sakatlığa dayandığı takdirde miras sözleşmesinin tamamı değil, yalnız bu kazandırmalar iptal edilir.

İptal davası açma hakkı, davacının miras sözleşmesinin iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde mirasın geçmesi tarihinin üzerinden iyi niyetli davalılara karşı on yıl, iyi niyetli olmayan davalılara karşı yirmi yıl geçmekle düşer.

Miras Sözleşmesinin Feshi Veya Sözleşmeden Dönme Mümkün Müdür ?

Türk Medeni Kanunu'nun 546.maddesi ile sözleşmenin feshi düzenlenmiştir. Bu kapsamda, miras sözleşmesi tarafların yazılı anlaşmasıyla her zaman ortadan kaldırılabilmektedir. Miras sözleşmesiyle, mirasçı atanan veya kendisine belirli mal bırakılan üçüncü kişi, miras bırakana karşı miras sözleşmesinin yapılmasından sonra mirasçılıktan çıkarma sebebi oluşturan davranışta bulunduğu ortaya çıkarsa, miras bırakan miras sözleşmesini tek taraflı olarak ortadan kaldırabilir.

Türk Medeni Kanunu'nun 547.maddesi ile miras sözleşmesinden dönme düzenlenmiştir. Miras sözleşmesi gereğince sağlararası edimleri isteme hakkı bulunan taraf, bu edimlerin sözleşmeye uygun olarak yerine getirilmemesi veya güvenceye bağlanmaması hâlinde borçlar hukuku kuralları uyarınca sözleşmeden dönebilir.

Miras Sözleşmesi İle Vasiyetname Arasındaki Farklar Nelerdir ?

Miras sözleşmesi de vasiyetname de miras bırakanın ölümünden sonraki malların paylaşımı için yapmış olduğu ölüme bağlı tasarruf ise de birbirlerinden farklıdır.

Vasiyetname yapabilmek için 15 yaşını doldurmak ve ayırt etme gücüne sahip olmak gerekirken; miras sözleşmesi yapabilmek için tam fiil ehliyetine bir diğer deyişli ayırt etme gücüne sahip olmak, ergin olmak ve kısıtlı olmamak gerekmektedir.

Vasiyetname sözlü, resmi veya el yazılı şekilde yapılabilmekteyken; miras sözleşmesi, sadece resmi şekilde resmi memur huzurunda yapılmaktadır.

Vasiyetnamede kişi, istediği zaman vasiyetnamesini değiştirme veya iptal etme özgürlüğüne sahipken; miras sözleşmesi taraflar arasına dayandığı için değiştirilmesi veya iptal edilmesi tarafların rızasına bağlıdır.

Bu süreçle ilgili daha spesifik bir durumunuz veya sorularınız varsa Bursa Hukuk Bürosu miras avukatları olarak yardımcı olmaktan memnuniyet duyarız.

Bu Konuda Bize sorun !